به گزارش مشرق به نقل از فرانس۲۴ پس از یک سال که مشخصه بارز آن آزمایش‌های موشکی مکرر کره شمالی بود، شروع سال ۲۰۲۳ میلادی تا اندازه زیادی به سال ۲۰۲۲ شباهت دارد زیرا پیونگ‌یانگ اول ژانویه یک موشک کوتاه‌برد دیگر را به طور آزمایشی پرتاب کرد. این در حالی بود که کره شمالی سال ۲۰۲۲ را با انجام سه آزمایش موشکی در شب قبل از کریسمس به پایان رساند.
کیم جونگ اون، رهبر کره شمالی روز یکشنبه خواستار افزایش تصاعدی موجودی زرادخانه هسته‌ای این کشور (شامل تولید انبوه موشک‌های دارای کلاهک هسته‌ای) در سال جاری شد. کیم در نطق سال نو خود حتی آشکارا کره جنوبی را یک «هدف» توصیف کرد.
کریستوف بلاث، کارشناس حوزه «دو کره» در دانشگاه بردفورد، می‌گوید که این درخواست و نطق گویای همه چیز است زیرا پیونگ‌یانگ در گذشته از استفاده از این واژه اجتناب می‌کرد زیرا به حفظ ایده «اتحاد دوباره دو کشور برادر» نیاز داشت.
دانیلو دله‌فاو، استادیار محقق موسسه «تیم بین‌المللی مطالعات امنیتی» مستقر در ورونا، بر این باور است که تحولات چند روز اخیر نشان می‌دهد که وقتی پای کره شمالی در میان باشد، «ما در شرایط بسیار نگران‌کننده‌ای قرار می‌گیریم.»
نخستین اتفاق پنج پهپاد پرتابی کره شمالی به حریم هوایی کره جنوبی در ۲۷ دسامبر بود، پهپادهایی که سامانه پدافند هوایی سئول را به چالش کشید. بلاث می‌گوید: کره شمالی می‌خواست ثابت کند که قادر به نمایش موفقیتش در این حوزه است؛ حوزه‌ای که همسایه جنوبی‌اش هنوز موفق به تحقق آن نشده و این در حالی است که کره جنوبی از لحاظ فناوری، دست بالا را نسبت به پیونگ‌یانگ دارد.»
احتمالی که تاکنون سابقه نداشته
یون سوک‌یول، رئیس جمهور کره جنوبی در گفت‌وگویی که روز دوشنبه منتشر شد، گفت که «چتر هسته‌ای و بازدارندگی گسترده آمریکا دیگر برای اطمینان دادن به کره جنوبی کافی نیست.» یون با درخواست برگزاری رزمایش مشترک هسته‌ای با آمریکا، تعجیب ناظران را برانگیخت.
بلاث درباره این اظهارات گفت: این بدان معنا نیست که سئول در حال برنامه‌ریزی جهت دستیابی به سلاح هسته‌ای در آینده نزدیک است.
دله‌فاو می‌گوید: چنین رزمایش‌هایی شامل شبیه‌سازی حمله هسته‌ای کره شمالی و تدارک واکنش سئول است؛ هم واکنش متعارف و هم هسته‌ای. چنین رزمایشی در صورت برگزاری، نخستین باری خواهد بود که یک کشور غیرناتو، چگونگی کار با تسلیحات هسته‌ای را فرا می‌گیرد.
به نوشته نشریه «چوسون ایلبو»، واشنگتن از این رزمایش استقبال می‌کند هرچند دولت جو بایدن، رئیس جمهور آمریکا از تایید رسمی آن خودداری کرده است. بایدن در پاسخ به سوالی درباره این موضوع، با یک «نه» کوتاه، به وضوح پاسخ منفی داد.
بلاث افزود: با این حال، صرفاً احتمال برگزاری چنین رزمایشی، پیامی را به پیونگ‌یانگ مخابره می‌کند. مطرح کردن احتمال برگزاری رزمایش راهی است تا سئول از طریق آن به پیونگ‌یانگ بفهماند که در صورت بمباران اتمی از جانب آنها، حمله هسته‌ای تلافی‌جویانه متناسبی در کار خواهد بود حتی اگر کره جنوبی به خودی خود سلاح هسته‌ای نداشته باشد.
دله‌فاو اضافه کرد: این اقدام همچنین راهی برای اعمال فشار بر پاشه آشیل کیم است. یکی از هراس‌های بزرگ کره شمالی، دستیابی همسایه جنوبی‌اش به سلاح و توانمندی هسته‌ای است. با توجه به این ترس، رزمایش‌های مشترک سئول و واشنگتن، به کره جنوبی این امکان را می‌دهد که ورقی متناقض‌نما با دو کارکرد رو کند؛ قدرت‌نمایی هسته‌ای در عین پایبندی رسمی به معاهده منع گسترش!
اشتباه محاسباتی کیم
اظهارات رئیس جمهور کره جنوبی بخشی از تغییر مسیر گسترده‌تری است که دولت محافظه‌کار یول به اجرا درآمده است.
دله‌فاو دراین‌باره گفته است: سیاست دولت کنونی کره جنوبی، در مقایسه با رویکرد دولت لیبرالی که قبل از یون سوک یول بر سر کار بود و آغوشش به روی راهکار دیپلماتیک با پیونگ‌یانگ باز بود، کاملاً در تضاد بوده و در حال حاضر دلیل تشدید تنش تا اندازه‌ای به این موضع جنگ‌طلبانه مربوط است.
یول همچنین در گزارشی دولتی، به این موضوع اشاره کرده که تمایل دارد تا کره شمالی را به عنوان یک کشور «دشمن» در نظر بگیرد؛ لقبی که در سال ۲۰۱۸ از کنار نام کره شمالی حذف شده بود!
بلاث می‌گوید که در این بین، پیونگ‌یانگ پس از برگزاری اجلاس در سال ۲۰۱۸ با دونالد ترامپ، رئیس جمهور وقت آمریکا، بلاتکلیف است. جان بولتون، مشاور امنیت ملی دولت وقت آمریکا مقرر کرده بود که پیش از تعدیل تحریم‌ها علیه پیونگ‌یانگ، کره شمالی باید به طور تمام و کمال از برنامه هسته‌ای خود دست بکشد و این کشور به هیچ عنوان قادر به پذیرش این موضوع نبود.
کره شمالی پس از مواجه شدن با رویکرد جنگ‌طلبانه دولت ترامپ که رد ادامه با تمرکز دولت بایدن بر روسیه و چین همراه شد، تصمیم گرفت تا «فشار بر کره جنوبی را افزایش دهد به این امید که سئول بتواند متحد آمریکایی خود را برای تعدیل موضع در قبال پیونگ‌یانگ، ترغیب کند.»
بلاث افزود: اما کیم دراین‌باره مرتکب یک اشتباه محاسباتی شد. یول به هیچ عنوان مطابق انتظار کیم واکنش نشان نداد و در عوض، واشنگتن را برای حضور نظامی بیشتر در منطقه تهییج کرد. در واقع، رئیس جمهور کره جنوبی با ترغیب آمریکا برای فراهم کردن سلاح بیشتر برای سئول، پاسخ تهدید کره شمالی را می‌دهد. در حال حاضر، شاهد تسلیح کره جنوبی هستیم.
با تمام این تفاسیر، نباید چندان هم بدبین باشیم؛ هر دو تحلیلگر کاملاً آشکارا اعلام کرده‌اند که غیرمحتمل است که تشدید تنش کنونی به درگیری مستقیم منجر شود.
دله‌فاو گفت: کره شمالی می‌داند که تا کجا می‌تواند پیش برود و چه محدودیت‌هایی دارد زیرا این کشور از لحاظ اقتصادی به چین وابسته است؛ کشوری که تمایلی ندارد تا شبه‌جزیره کره درگیر جنگ شود. به هر حال، پیونگ‌یانگ می‌داند که آمریکا از لحاظ نظامی قادر به شکست دادن کره شمالی است. با این وجود، دو کره بازی خطرناکی را آغاز کرده‌اند. خطر اینکه یک حادثه ناخوشایند، کنترل شرایط را از دست دو طرف خارج کند، همیشه وجود دارد و از این منظر، پرتاب پهپاد از کره شمالی در بحبوحه تنش‌های فزاینده، احتمال وقوع حادثه‌ای غیرعمدی اما با عواقب جبران‌ناپذیر را افزایش می‌دهد.
بلاث در پایان نتیجه‌گیری کرد: و حتی اگر چنین اتفاقاتی هم رخ ندهد، این واقعیت همچنان برقرار است که کره شمالی آزمایش‌های موشکی زیادی انجام می‌دهد و در سوی مقابل کره جنوبی، به طور فزاینده‌ای مواضع خصمانه اتخاذ کرده و جنگ‌طلب‌تر می‌شود. این دو تحول، می‌تواند از این به بعد به «هنجارهای جدید» در روابط دو کره بدل شود.
۱۶:۳۵ - ۱۴۰۱/۱۰/۱۵
